Τι σημαίνει η προπόνηση “σοκ” (shock), σε ποιους εφαρμόζεται και πότε;
Πλούταρχος Σαρασλανίδης 11:09 24-11-2024
Στη σύγχρονη προπονητική οι αθλητές που βρίσκονται στη φάση του πρωταθλητισμού για να μεγιστοποιήσουν την απόδοση τους εφαρμόζουν, εκτός από την προπονητική αρχή της προοδευτικής επιβάρυνσης και προπόνηση σοκ (shock), με την συσσώρευση παρόμοιας κατεύθυνσης φορτίων. Στόχος είναι να προκαλέσει έντονη φυσιολογική και προσαρμοστική αντίδραση στον οργανισμό τους, έτσι ώστε να επιτευχθεί η βελτίωση των επιδόσεων. Μέσω της έντονης επαναλαμβανόμενης καταπόνησης επιλεγμένων προπονητικών δεικτών, ο οργανισμός μαθαίνει να διαχειρίζεται υψηλότερα επίπεδα κόπωσης, κάτι που οδηγεί σε αύξηση της ανοχής του. Όμως επειδή η ένταση της προπόνησης είναι υψηλή σε συγκεκριμένους-εξειδικευμένους προπονητικούς δείκτες, ανάλογα με το αγώνισμα και υπάρχει μικρός χρόνος αποκατάστασης, αυξάνεται ο κίνδυνος υπερκόπωσης ή τραυματισμών.
Ποιο συγκεκριμένα σε αθλητές των ταχυτητο-δυναμικών αγωνισμάτων, η επιβάρυνση στο μικρόκυκλο (ΜΙΚ) σε δύναμη - ταχυδύναμη ή ταχύτητα ή ειδική αντοχή(αναερόβια γαλακτική) μπορεί να αυξηθεί μέχρι και 4 προπονητικές μονάδες στον ίδιο ΜΙΚ, στον ίδιο προπονητικό δείκτη. Ο αθλητής μπορεί να αντιμετωπίσει υπερβολικό στρες στο μυοσκελετικό σύστημα, τις αρθρώσεις ή ακόμα και στο καρδιοαναπνευστικό σύστημα. Οι κύκλοι εφαρμογής της “σοκ” επιβάρυνσης εφαρμόζονται μόνο επί 10-15 ημέρες και σε περίοδο που ο αθλητής έχει θεμελιώσει υψηλό επίπεδο φυσικής κατάστασης, κυρίως στον ειδικό - προαγωνιστικό κύκλο προπόνησης. Τα συσσωρευμένα και εξειδικευμένα φορτία στοχεύουν στην εξάντληση των προσαρμοστικών ικανοτήτων, γεγονός που οδηγεί σε μείωση των επίκαιρων ικανοτήτων απόδοσης κατά 20-30%. Και ακολουθούνται από μια, ανάλογη χρονικά, περίοδο αποκατάστασης-αποφόρτισης έτσι ώστε ο αθλητής να βρεθεί στο υψηλότερο επίπεδο φυσικής ετοιμότητας, εν όψει των αγώνων.. Σημειώνεται ότι το “σοκ” δεν είναι μόνο σωματικό αλλά και ψυχολογικό, γιατί απαιτεί από τον αθλητή αυξημένη συγκέντρωση, επιμονή και διαχείριση του στρες, συμβάλλοντας στην ενδυνάμωση και της πνευματικής αντοχής.
Η προπόνηση “σοκ” (shock) μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική, σε αθλητές της φάσης αθλητικής ωρίμανσης, γιατί έτσι μπορούν να επιστρατεύσουν και τα “αυτόνομα προστατευόμενα αποθέματα”, αλλά πρέπει να εφαρμόζεται με κατάλληλη καθοδήγηση και προσοχή από τον προπονητή για να αποφεύγονται αρνητικές συνέπειες όπως η υπερκόπωση ή οι τραυματισμοί.