Η σύγχρονη κοινωνία μας μέχρι πριν λίγο καιρό (πριν ένα χρόνο περίπου) είχε μάθει σε ταχύτατους ρυθμούς εξέλιξης, ανάπτυξης, δραστηριότητας και γενικότερα τρόπου ζωής , που λόγω της πανδημίας που έφερε ο covid-19 κλήθηκε να πατήσει το κουμπί της παύσης σε πολλά επίπεδα.Παύση στην επαγγελματική δραστηριότητα πολλών κλάδων, στην κοινωνική ζωή όλων, στην ψυχαγωγία αλλά και στην αθλητική δραστηριότητα διαφορετικών αθλημάτων και προτιμήσεων.

Αυτό όμως που μας επιτράπηκε, τουλάχιστον τώρα εν μέσω ολικής απαγόρευσης, επίσημα (με μήνυμα δηλαδή!!!) είναι το περπάτημα , το τρέξιμο ή κάτι συναφές σ’αυτά! Δεν μπορώ να μην αναφέρω την σπουδαιότητα της άσκησης όχι μόνο στην σωματική μας αλλά φυσικά και στην ψυχική μας υγεία. Στις πρωτόγνωρες αυτές συνθήκες, η ψυχολογική πίεση είναι μεγάλη και οι επιπτώσεις της σημαντικές στην διάθεση μας. Σκεπτόμενη λοιπόν όλα τα παραπάνω, σας παραθέτω στην συνέχεια κάποιες οδηγίες στηριζόμενες σε επιστημονικές έρευνες για το πως η άσκηση μπορεί να βελτιώσει την διάθεση μας.

 

Πριν όμως ξεκινήσουμε να μιλήσουμε για την συμβολή της άσκησης στην βελτίωση της διάθεσης μας, θεωρώ σκόπιμο να δώσουμε έναν ορισμό αυτής. Επομένως: Η διάθεση γενικά ορίζεται ως μια κατάσταση συγκινησιακής ή συναισθηματικής εγρήγορσης ποικίλης, παροδικής διάρκειας.

Αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι οι θετικές αλλαγές στην διάθεση μας δεν επέρχονται αυτόματα με την έναρξη μιας δραστηριότητας. Αντίθετα, ορισμένοι τύποι άσκησης (όπως αυτά θα παρουσιαστούν λίγο παρακάτω) σε ορισμένα επίπεδα έντασης, συχνότητας και διάρκειας είναι πιθανότερο να επιφέρουν αυτές τις θετικές αλλαγές.

Για έναν άνθρωπο λοιπόν που θέλει να πετύχει θετικές αλλαγές στην διάθεση του (περιλαμβανόμενης της μείωσης του άγχους και της κατάθλιψης), οι ερευνητές συνιστούν τις ακόλουθες διαδικασίες και οδηγίες (Berger &Tobar, 2011; Berger&Moti, 2001):

·Ρυθμικές και επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Η ρυθμικότητα των επαναλαμβανόμενων κινήσεων, όπως στο περπάτημα ή το τρέξιμο, ενθαρρύνει την ενδοσκοπική ή δημιουργική σκέψη ή και τα δύο, κατά την διάρκεια της άσκησης. Αυτή η εστίαση της προσοχής μπορεί να ελευθερώσει το μυαλό να ασχοληθεί με πιο σημαντικά ζητήματα απαλλαγμένο από το άγχος της καθημερινότητας.

·Σχετική απουσία διαπροσωπικού ανταγωνισμού. Παρόλο που μερικοί άνθρωποι βρίσκουν ευχάριστο τον ανταγωνισμό, οι έρευνες στην συντριπτική τους πλειοψηφία, έχουν διαπιστώσει ότι η απουσία ανταγωνισμού αυξάνει την ψυχολογική ευεξία. Ο ανταγωνισμός μπορεί να οδηγήσει σε υπέρ-προπόνηση, πίεση για νίκη και κοινωνική αξιολόγηση. Αντίθετα σε ένα μη ανταγωνιστικό περιβάλλον, όπως είναι το τρέξιμο και το περπάτημα (εκτός αν το κάνεις σε επαγγελματικό επίπεδοπου σε αυτήν την περίπτωση έχεις κυρίως να ανταγωνιστείς τον ίδιο σου τον εαυτό ως προς τον χρόνο επίτευξης μια συγκεκριμένης απόστασης) οι συμμετέχοντες έχουν να εστιάσουν στην απόλαυση της ίδιας της δραστηριότητας.

·Διάρκεια, ένταση, συχνότητα. Η έρευνα έχει δείξει ότι η άσκηση πρέπει να έχει διάρκεια 20-30 λεπτά τουλάχιστον, να έχει μέτρια ένταση και να γίνεται με μια συχνότητα της τάξεως 2-3 φορές την εβδομάδα.

 

·Ρυθμική διαφραγματική αναπνοή. Πολλοί ερευνητές ασχολήθηκαν με την μελέτη της αερόβιας έναντι της αναερόβιας άσκησηςστην πρόκληση αλλαγής της διάθεσης. Ενώ η αρχική έρευνα έδειξε ότι η άσκηση πρέπει να είναι αερόβια για να επιφέρει θετικά ψυχολογικά οφέλη, πιο πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι μπορεί να είναι αποτελεσματική είτε είναι αερόβια είτε αναερόβια η άσκηση. Αυτό που φαίνεται να είναι πιο σημαντικό στηβελτίωση της διάθεσης κατά την διάρκεια της άσκησης αλλά και στην ποιότητα της άσκησης αυτής καθαυτής είναι να λαμβάνει χώρα ρυθμική διαφραγματική αναπνοή, σε δραστηριότητες σαν το περπάτημα, το τρέξιμο, την γιόγκα, το τάιτσι, την ποδηλασία σε στατικό ποδήλατο και την κολύμβηση.

·Απόλαυση. Παρότι τα χαρακτηριστικά της άσκησης είναι σημαντικά,πιθανώς το πιο κρίσιμο συστατικό είναι η άσκηση να είναι απολαυστική (Berger&Tobar, 2011). Πρόσφατες έρευνες (Raedeke, 2007) διαπίστωσαν ότι η απόλαυση σχετιζόταν με αυξήσεις του θετικού συναισθήματος. Επομένως, τα άτομα δεν θα συνεχίζουν να ασκούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα αν η δραστηριότητα που έχουν επιλέξει δεν είναι απολαυστική.

Εύχομαι όλα τα παραπάνω να σας βοήθησαν να αντιληφθείτε πως βάζοντας μια δραστηριότητα που πρωτίστως θα απολαμβάνετε, μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της καλή διάθεση, στην γενική ευεξία και στην αύξηση του επιπέδου ενέργειας.

Βιβλιογραφικές αναφορές

Berger, B. &Moti, R. (2001). Physical activity and quality of life. In R. Singer, H. Hausenblas, & C. Janelle (Eds). Handbook of sport psychology (2^nded. , pp 636-670). New York:Wiley.

Berger, B. &Tobar, D. (2011). Exercise and quality of life. In T. Morriw& P. Terry (Eds). The new sport and exercise psychology companion.

Raedeke T. (2007). The relationship between enjoyment and affective responses to exercise. Journal of Applied Sport Psychology, 19, 105-115.

Thayer, R.E., Newman, R., & McClain, T.M. (1994). Self-regulation of mood: Strategies of changing bad mood, raising energy, and reducing tension . Journal of Personality and Social Behavior, 67, 910-925.

Στρίκου Ελένη

Ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια

MSc in Counselling Psychology