Ο ύπνος είναι γενικά αποδεκτός ως βασικό μέρος της διαδικασίας αποκατάστασης για τους αθλητές και πιστεύεται ότι είναι σημαντικός και για την απόδοση. Πολλοί αθλητές παρακολουθούν τον ύπνο τους και στοχεύουν να κοιμούνται τις συνιστώμενες 7-9 ώρες τη νύχτα. Το πόσα πραγματικά χρειαζόμαστε, δεν είναι γνωστό και μπορεί να είναι εξαιρετικά ατομικό. Ωστόσο υπάρχει ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο ο ύπνος μπορεί να είναι σημαντικός: Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι αθλητές που δεν κοιμούνται καλά, φαίνεται να αρρωσταίνουν πιο συχνά. Παρόλα αυτά, λίγες μελέτες έχουν διερευνήσει τις επιπτώσεις της ποιότητας του ύπνου στη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Ως εκ τούτου, ο καθηγητής Neil Walsh και η ομάδα του στο Πανεπιστήμιο John Moores του Liverpool στο Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισαν να διερευνήσουν τη σχέση μεταξύ ύπνου και ανοσοποιητικής υγείας λίγο περισσότερο.

 

Οι αθλητές δεν κοιμούνται πάντα καλά

Γνωρίζουμε ότι παρά τη διαδεδομένη πεποίθηση ότι ο ύπνος είναι σημαντικός για τους αθλητές, υπάρχουν πολλοί αθλητές που δεν έχουν τις ώρες και την ποιότητα του ύπνου που πιστεύουν ότι χρειάζονται . Οι αθλητές τείνουν να περνούν περισσότερο χρόνο στο κρεβάτι όταν η προπόνηση εντατικοποιείται, αλλά δεν κοιμούνται περισσότερο.Επίσης σε αυτές τις περιόδους έντονων προπονήσεων διαπιστώνεται οτι κατα τη διάρκεια της νύχτας ο ύπνος είναι εξελίσσεται σε «διαλλειματική ροή» καθώς καταγράφεται αύξηση στον αριθμό των περιόδων εγρήγορσης και ένας πιο κατακερματισμένος ύπνος συνολικά.

Γιατί οι αθλητές έχουν κακό ύπνο;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους οι αθλητές μπορεί να μην κοιμούνται τις ώρες που χρειάζονται. Μερικές φορές αυτό έχει να κάνει με τους χρόνους προπόνησης (π.χ. μεγάλης διάρκειας από το απόγευμα και μετά). Είναι επίσης πιθανό οι αθλητές να κάνουν ασχολούνται με πάρα πολλά πράγματα, εκτός από την προπόνησή τους, και συνήθως τους κοστίζει στον ύπνο. Σε περιόδους σκληρής προπόνησης ή όταν οι αθλητές αυξάνουν το προπονητικό τους φόρτο, το επιπλέον άγχος μπορεί επίσης να έχει αντίκτυπο στον ύπνο. Η έρευνα δείχνει ότι οι ενήλικες που συνήθως υπολείπονται των συνιστώμενων 7-9 ωρών ύπνου κάθε βράδυ είναι πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις του αναπνευστικού .

Μελέτη για τις επιπτώσεις του ύπνου στην υγεία του ανοσοποιητικού

Η μελέτη από τον καθηγητή Walsh και την ομάδα του διεξήχθη σε περισσότερους από 1.300 νεοσύλλεκτους του στρατού που συμμετείχαν σε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης 12 εβδομάδων (περίπου τα 2/3 ήταν άνδρες και το 1/3 γυναίκες). Οι ερευνητές ζήτησαν από τους νεοσύλλεκτους να αναφέρουν τον ύπνο τους πριν συμμετάσχουν στην εκπαίδευση. Στη συνέχεια χώρισαν την ομάδα στα δύο: Μια ομάδα αποτελούνταν από άτομα που κοιμόντουσαν τις συνήθεις ώρες τους κατά τη διάρκεια της προπόνησης των 12 εβδομάδων και μια άλλη ομάδα που κοιμόταν τουλάχιστον 2 ώρες τη νύχτα λιγότερο από τον συνήθη ύπνο τους. Η διάρκεια του ύπνου καταγράφηκε και παρακολουθήθηκε η αντίληψη της ποιότητας του ύπνου. Στη συνέχεια κατέγραψαν λοιμώξεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού που διαγνώστηκαν από τον γιατρό (URTI).

Τι βρήκε η μελέτη;

Το πρώτο εύρημα της μελέτης ήταν ότι ο περιορισμός του ύπνου είχε επίδραση στο URTI. Ο περιορισμός του ύπνου είχε ως αποτέλεσμα 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο λοιμώξεων! Αυτό επιβεβαίωσε κάποιες προηγούμενες αναφορές. Ωστόσο, το νέο και πολύ πιο ενδιαφέρον εύρημα ήταν ότι αυτή η σχέση οδηγήθηκε σε μεγάλο βαθμό από το βαθμός αντίληψης της ποιότητας του ύπνου. Εκείνοι οι νεοσύλλεκτοι των οποίων ο ύπνος ήταν περιορισμένος και ανέφεραν επίσης και κακή ποιότητα ύπνου είχαν περισσότερες από 2 φορές πιθανότητες να εμφανίσουν URTI. Από την άλλη πλευρά, η ομάδα που είχε περιορισμό ύπνου αλλά ανέφερε καλή ποιότητα ύπνου, φαινόταν να είναι προστατευμένη και δεν διέτρεχε μεγαλύτερο κίνδυνο URTI σε σύγκριση με την ομάδα αναφοράς.

 

Αυτά τα ευρήματα είναι ενδιαφέροντα επειδή οι αθλητές (και οι περισσότεροι μη αθλητές επίσης) δίνουν μεγάλη αξία στις ώρες που κοιμούνται. Ωστόσο, αυτή η μελέτη δείχνει ότι η ποιότητα είναι εξίσου σημαντική.

References

-Walsh NP, Halson SL, Sargent C, et al Sleep and the athlete: narrative review and 2021 expert consensus recommendations British Journal of Sports Medicine 2021;55:356-368. http://dx.doi.org/10.1136/bjsports-2020-102025

-Walsh et al Sleep 2022. LINK: https://academic.oup.com/sleep/advance-article/doi/10.1093/sleep/zsac222/6702165

-Prather AA, Janicki-Deverts D, Hall MH, Cohen S. Behaviorally assessed sleep and susceptibility to the common cold. Sleep. 2015;38(9):1353-1359.

-Cohen S, Doyle WJ, Alper CM, Janicki-Deverts D, Turner RB. Sleep habits and susceptibility to the common cold. Arch Intern Med. 2009;169(1):62-67.

-mysportscience