Ο ρόλος των χεριών στο τρέξιμο

Ο ρόλος των χεριών στο τρέξιμο


Σχετικά με τον ρόλο των χεριών, στην βιβλιογραφία, δεν υπάρχουν πολλές τεχνικές προδιαγραφές. Εκείνο που γνωρίζουμε είναι ότι κινούνται από την άρθρωση του ώμου συμμετρικά και αναλογικά με την αντίθετη κίνηση των ποδιών, ενώ η γωνία στον αγκώνα κυμαίνεται από 60ο-100ο.

Αυτή η αρμονική εναλλαγή χεριών – ποδιών καθορίζει το μέγεθος του μήκους διασκελισμού και την συχνότητα διασκελισμού. Όσο πιο μεγάλη είναι η κίνηση από την άρθρωση του ώμου τόσο πιο μεγάλη είναι η κίνηση των ποδιών και άρα το μήκος διασκελισμού. Όσο πιο μικρή είναι η κίνηση (=πιο γρήγορη) των χεριών τόσο πιο γρήγορη είναι η κίνηση των ποδιών και άρα υψηλότερη η συχνότητα διασκελισμού.

Ως προς την κατεύθυνση της κίνησης των χεριών μια καθαρά προς τα εμπρός και προς τα πίσω κίνηση επιτρέπει μόνο μικρή απόκλιση από τη παράλληλη γραμμή προς τον οβελιαίο άξονα και έχει ως αποτέλεσμα ελάχιστη επίδραση στην επιρροή της θωρακικής περιστροφής, με άλλα λόγια με την σταθεροποίηση του σώματος.

 

Στο ερώτημα ποιο μέρος των άκρων(χέρια-πόδια) δίνει το «σύνθημα» για να τρέξουμε ο Καναδός προπονητής, ο αείμνηστος, Τσάρλι Φράνσις πρότεινε ότι τα χέρια λαμβάνουν το σήμα από τον κινητικό φλοιό του εγκεφάλου πριν από τα πόδια, λόγω της στενότερης εγγύτητάς τους με τον φλοιό και, ως αποτέλεσμα, τα χέρια πρέπει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην «υπαγόρευση» της κίνησης του σπριντ.

Με βάση τα παραπάνω οι περισσότεροι προπονητές καθοδηγούν τους αθλητές τους με την οδηγία «τράβα το χέρι σου δυναμικά προς τα εμπρός για να οδηγήσεις το αντίθετο πόδι ψηλά», όπως συμβαίνει με την κλασική άσκηση «σκίπιγκ». Ταυτόχρονα το αντίθετο χέρι κινείται προς τα πίσω «αντανακλαστικά» με την προς τα εμπρός κίνηση. Η ίδια οδηγία δίδεται και στο τρέξιμο. Αυτή η ενεργητική κίνηση του χεριού προς τα εμπρός βοηθάει στην άρση του αντίθετου σκέλους, που έχει βάρος περίπου το 1/6 του σωματικού βάρους. Η «αντανακλαστική» προς τα πίσω κίνηση του αντίθετου χεριού, σε πολλές περιπτώσεις, δεν φθάνει για να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για πλήρη έκταση της άρθρωσης του ισχίου του σκέλους στήριξης, με το οποίο βοηθάμε την μετακίνηση του συνόλου του σωματικού βάρους. Με άλλα λόγια δεν έχουμε μεγάλη γωνία διασκελισμού(=η γωνία μεταξύ των μηρών την στιγμή της απογείωσης από το έδαφος)και άρα μικρότερο διασκελισμό.

Ο ρόλος των χεριών στο τρέξιμο runbeat.gr

Η παραπάνω προπονητική οδηγία είναι λάθος όταν την χρησιμοποιούμε σε αθλητές που δεν έχουν, ως φυσική ικανότητα, την σωστή τεχνική στο συντονισμό των κινήσεων των χεριών-ποδιών και δίνουν έμφαση στην άρση του γόνατου μπροστά, ενώ στην πίσω φάση στήριξης «κάθονται». Δηλαδή δεν εκτείνουν την άρθρωση του ισχίου και του γόνατος.

Αυτό σημαίνει ότι ο προπονητής θα πρέπει να παρέμβει διορθωτικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις η οδηγία του προπονητή, σχετικά με την έμφαση στην κίνηση των χεριών, θα πρέπει να είναι η αντίθετη, δηλαδή ο αθλητής να δώσει έμφαση στην προς τα πίσω κίνηση από τον ώμο, κίνηση η οποία συνδέεται με την προς τα πίσω ώθηση από την άρθρωση του ισχίου του εκάστοτε σκέλους ώθησης, με το οποίο μετακινούμε το σύνολο του σωματικού βάρους. Με άλλα λόγια η δραστική κίνηση των χεριών προς τα πίσω αυτομάτως βοηθάει στο μεγάλωμα του διασκελισμού. Δεν διαθέτω ερευνητικά δεδομένα για την κατοχύρωση αυτής της «θέσης», αλλά έχω διακρίνει σημαντική βελτίωση του μήκους διασκελισμού σε όσους από τους αθλητές μου χρειάστηκε να το εφαρμόσω.

 

Προπονητικά-μεθοδολογικά η βελτίωση της κινηματικής συμπεριφοράς των παιδιών είναι πολύ πιο εύκολη σε σχέση με την διόρθωση της τεχνικής σε προχωρημένους αθλητές που έχουν καταγράψει στο υποσυνείδητο μια λάθος τεχνική, που δεν τους επιτρέπει να βελτιωθούν σε επιδόσεις.

Σε κάθε περίπτωση η συστηματική εφαρμογή δρομικών ασκήσεων τεχνικής σπριντ με έμφαση στην διαφορετική κίνηση των χεριών θα αποδώσει μετά από αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε νεαρούς αθλητές, 13-15 χρόνων, θα απαιτηθεί μικρότερο χρονικό διάστημα. Και αυτό γιατί θα έχουν ασχοληθεί λιγότερο με τους δρόμους ταχύτητας, εφαρμόζοντας πολύπλευρη προπόνηση με τεχνική από διάφορα αγωνίσματα και δεν θα έχουν αποκτήσει λάθος «κινητικά στερεότυπα». Το θέμα είναι ο προπονητής να επιμένει στην σωστή μεθοδολογικά εφαρμογή των ασκήσεων, ειδικά στο χρονικό διάστημα που το παιδί μπορεί να αισθάνεται «άβολα» με την νέα τεχνική και να νιώθει ότι δεν μπορείς να τρέξει γρήγορα, όπως είχε συνηθίσει, γιατί μεγαλώνει ο διασκελισμός του.

Επιπλέον πολλές φορές οι αθλητές όταν χρησιμοποιούν με έμφαση τα χέρια τους «σφίγγονται» και ξοδεύουν περισσότερη ενέργεια. Προφανώς η κίνηση, σταδιακά, θα πρέπει να αυτοματοποιηθεί και να γίνεται άνετα, χωρίς σφίξιμο.

Όπως προαναφέρθηκε σε ενήλικες αθλητές που εφαρμόζουν λάθος τεχνική η διόρθωση απαιτεί πιο μακροχρόνια και επίπονη, μεθοδολογικά, προπόνηση. Ο αθλητής θα πρέπει να διαγράψει τις κινητικές εγγραφές που έχει αυτοματοποιήσει και να εγγράψει τις νέες σωστές τεχνικές. Είναι το τίμημα της προόδου, για να μπορέσει να βελτιώσει τις επιδόσεις του, γεγονός που έρχεται με πολύ κόπο. Ο προπονητής θα πρέπει να τον πείσει να συνεχίσει να προσπαθεί για να αλλάξει εφαρμόζοντας πολύ δρομική προπόνηση ταχύτητας με υπομέγιστη ένταση (85-90%), έτσι ώστε να μπορέσει να αφομοιώσει το σωστό τρέξιμο.