O Μύθος του «μπορώ να τρώω τα πάντα αφού τρέχω»
Runbeat Team 15:03 07-12-2021
Είσαι δρομέας αλλά σου αρέσει το fast food μερικές φορές την εβδομάδα. Γεμίζεις τακτικά το καλάθι του super market με μπισκότα, πατατάκια και άλλες «τηλεοπτικές» λιχουδιές. Κι όμως καταφέρνεις να διατηρείσαι σε φυσιολογική σιλουέτα. Έτσι θεωρείς ότι επειδή δεν παίρνεις βάρος, σημαίνει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με τη διατροφή σου. Σου αρκεί που τρέχεις και έτσι εξασφαλίζεις «χώρο» για όλα τα παραπάνω χωρίς επιπτώσεις στην υγεία σου. Άφησε κάτω τη ζαμπονοτυρόπιτα που ίσως κρατάς στο χέρι σου και διάβασε με προσοχή το υπόλοιπο άρθρο.
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά και τον κυρίαρχο μύθο μεταξύ των περισσοτέρων δρομέων. Είναι γεγονός ότι οι δρομείς τείνουν να είναι πολύ πιο υγιείς από τον γενικό πληθυσμό, με χαμηλότερα ποσοστά διαβήτη και καρδιακών παθήσεων. Όμως η παρανόηση έγκειται στο γεγονός ότι θεωρούν ότι αυτό το οφείλουν στο τακτικό τρέξιμο. Ξεκάθαρα όχι σύμφωνα με τους επιστήμονες. Η υγεία των δρομέων δεν εξασφαλίζεται με τα χιλιόμετρα αλλά με την ποιότητα στη διατροφή. Και επειδή οι δρομείς οι δρομείς τρέχουν, φροντίζουν το σώμα τους τρώγοντας καλά και ξεκουράζοντας το.
Όχι όμως όλοι. Μερικοί από αυτούς —και όλοι γνωρίζουμε τουλάχιστον έναν ή μια— τρέχουν και μετά το τέλος της προπόνησης συνήθως...γλυκοκοιτάζουν ένα ντόνατς ή ξεφυλλίσουν τα φυλλάδια ντελίβερι. Βραχυπρόθεσμα, το τρέξιμο μπορεί να μετριάσει τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία αυτού του τρόπου ζωής. Όμως με τη πάροδο των χρόνων, η άσκηση χάνει τις προστατευτικές της ικανότητες.
Πιστεύουν ότι «καταπίνοντας» χιλιόμετρα, μπορούν να «καταπίνουν» αμέτρητα μπέργκερ
Ο Dave McGillvray, ένας από τους πιο γνωστούς Μαραθωνοδρόμους της Βοστώνης με τις περισσότερες συμμετοχές Αμερικανού δρομέα από το 1973 μέχρι σήμερα στον ιστορικό Μαραθώνιο, έμενε εμβρόντητος μαθαίνοντας στα 63 του χρόνια ότι πάσχει από στεφανιαία νόσο. Αναρωτιόταν εύλογα πως με 150 χιλιόμετρα την εβδομάδα, 140 Μαραθωνίους στο ενεργητικό του και οκτώ τερματισμούς σε Ιronman, είχε φραγμένες αρτηρίες ,όπως διαπίστωσαν οι ιατροί.
Ο McGillivray έχει οικογενειακό ιστορικό χρόνιας καρδιακής νόσου και επίσης έτρωγε σαν έφηβος για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Θεωρούσε ότι ως δρομέας μπορούσε να καταναλώνει τα πάντα και κυρίως να τα αφομοιώνει.
Αυτή η στάση δεν είναι ασυνήθιστη μεταξύ των δρομέων. Έρευνες μεταξύ των δρομέων που έχουν δημοσιευθεί δείχνουν ότι σχεδόν το 50% θεωρεί ότι μπορούν να τρώνε ό,τι θέλουν επειδή τρέχουν και δεν παχαίνουν. Αυτοί οι αριθμοί ευθυγραμμίζονται με μια πρόσφατη έρευνα δρομέων υπεραποστάσεων, η οποία διαπίστωσε ότι το 62% δεν ακολουθεί τοις εκατό δεν ακολουθεί τις συστάσεις της επιστημονικής κοινότητας που αφορούν την διατροφή, παρά το γεγονός ότι και γνωρίζουν και αντιλαμβάνονται την σπουδαιότητα τους.
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος δεν λέει την αλήθεια για το σώμα σας εσωτερικα
Μόνο και μόνο επειδή ο αριθμός στην κλίμακα φαίνεται υγιής δεν σημαίνει ότι η διατροφή σας δεν κάνει ζημιά στο εσωτερικό. Πολλές φορές, συναντούμε δρομείς στα 50 και στα 60 τους, που πιστεύουν ότι έχουν κάνει σχεδόν τα πάντα σωστά στη ζωή τους από την άποψη της υγείας και όμως καταλήγουν με καρδιακές παθήσεις.
Ενώ η διατροφή είναι ένα από τα πιο σημαντικά συστατικά της υγείας μεταξύ των αθλητών, είναι επίσης ένα από τα λιγότερο κατανοητά, λόγω έλλειψης κλινικών δοκιμών. Έχει διαπιστωθεί ότι η υπερβολική κατανάλωση απλών σακχάρων είναι το πιο κοινό διατροφικό παράπτωμα μεταξύ όλων των αθλητών αντοχής, και περισσότερο στους δρομείς. Λευκό ψωμί, λευκά ζυμαρικά, λευκό ρύζι και σάκχαρα ,βρίσκονται στο καθημερινό διαιτολόγιο των δρομέων. Καταναλώνονται μεγάλες μερίδες από αυτά και το σώμα τα μετατρέπει σε κακά μόρια, κακούς τύπους λίπους, κακά είδη οξειδωτικών σακχάρων—πράγματα που κάνουν μεγάλη ζημιά στα αγγεία της καρδιάς σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Δεν νιώθουν τα συμπτώματα μέχρι η νόσος να έχει προχωρήσει
Ωστόσο, οι δρομείς συχνά λαμβάνουν ανάμεικτα μηνύματα σχετικά με το πώς η άσκηση —ιδιαίτερα οι συνεδρίες υψηλής έντασης— μπορεί να εξαλείψει τα δεινά μιας συνήθειας πρόχειρου φαγητού. Μια πρόσφατη μελέτη από τον Christian Duval, Ph.D., ερευνητή στο τμήμα επιστήμης της άσκησης στο Université du Québec à Montréal του Καναδά, παρέχει την υπόθεση για τη παραπάνω διαπίστωση: ο Duval «τάισε» μια μικρή ομάδα ανδρών μεταξύ 18 και 30 ετών με πρωινά σάντουιτς, μπιφτέκια, πατάτες, επιδόρπιο και αναψυκτικά για κάθε γεύμα της ημέρας για δύο εβδομάδες. Τα άτομα έτρωγαν ένα λαχανικό και κατανάλωναν «τεράστια ποσότητα κορεσμένου λίπους, πολύ μεγάλη ποσότητα ζάχαρης, η οποία είναι ακόμη χειρότερη από το λίπος, και χημικές ουσίες που βρίσκονται στα επεξεργασμένα τρόφιμα», λέει ο Duval. Αλλά χάρη σε μια πρόσθετη ¨συνταγή¨ διαλειμματικής προπόνησης, τα άτομα του Duval δεν κέρδισαν βάρος. Επιπλέον, όταν εξέτασε το αίμα τους για τη συσσώρευση λίπους και τις φλεγμονώδεις διεργασίες -κυριότερες αιτίες καρδιακών παθήσεων, καρκίνου και άλλων χρόνιων ασθενειών- δεν φαινόταν ότι η δίαιτα είχε κάποια σοβαρή επίπτωση.
Αλλά αυτή η μελέτη, η οποία διακινήθηκε ευρέως, επιχειρώντας να δικαιώσει τους δρομείς που τρέχουν από το δρόμο στο μπεργκεράδικο διήρκεσε εβδομάδες και όχι χρόνια. Η καταγραφή της ζημιάς από μια κακή διατροφή μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο. Πάρτε για παράδειγμα την αθηροσκλήρωση, μια ασθένεια που «καλλιεργείται» για πολλά χρόνια. Είναι μια διαδικασία που ξεκινά όταν είμαστε νέοι και σταδιακά επιταχύνεται με την πάροδο του χρόνου. Οι άνθρωποι δεν αισθάνονται συμπτώματα έως ότου η ασθένεια είναι ήδη αρκετά έντονη και έχει προχωρήσει.
Με τον όρο «αθηροσκλήρωση» αναφερόμαστε στις βλάβες μεγάλων ή μεσαίων μεγέθους αρτηριών από την ύπαρξη LDL χοληστερόλης στα τοιχώματά τους. Το αθήρωμα που συγκεντρώνεται μοιάζει με ένα κίτρινο υλικό και αποτελεί μία συσσωρευμένη πλάκα (πλούσια σε χοληστερόλη). Με τον καιρό, αυτή η «πλάκα» μειώνει την διάμετρο των αρτηριών και των αγγείων και τους προκαλεί «στένωση». Οι αρτηρίες με την σειρά τους δεν μπορούν ανταπεξέλθουν στις ανάγκες του οργανισμού και τα αποτελέσματα είναι η εμφάνιση καρδιακών εμφραγμάτων ή ισχαιμικών εγκεφαλικών. «Η αθηροσκλήρωση ευθύνεται για 17 εκατομμύρια θανάτους σε όλο τον κόσμο», σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Oργανισμό Yγείας. Αυτή η επίπτωση δεν μπορεί να διαπιστωθεί από μια μελέτη διάρκειας λίγων εβδομάδων ή ακόμη και μερικών ετών.
Σε κάθε περίπτωση δεν μπορείτε να ξεπεράσετε τις κακές διατροφικές συνήθειες. Ακόμα κι αν ασκείσαι σαν «δαίμονας», αν κάνεις άλλα πράγματα που είναι ανθυγιεινά, οι κακές επιλογές διατροφής θα σε προλάβουν. Όσο καλός δρομέας και να είσαι.