Τα στιπλ είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό αγώνισμα αντοχής λόγω της ύπαρξης εμποδίων και λίμνης που σπάνε τη μονοτονία του συνεχούς τρεξίματος. Είναι ένα αγώνισμα που πονάει την Ελλάδα αφού τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε παρακμή και το πανελλήνιο ρεκόρ αντρών είναι το αρχαιότερο από όλα αφού έγινε από τον Σπύρο Κοντοσώρο το 1973 (8.25.6)!!!

Στην Ελλάδα υπάρχει η άποψη ότι τα στηπλ είναι πιο εύκολα λόγω μειωμένης συμμετοχής αθλητών οπότε η πιθανότητα διάκρισης υψηλότερη. Ναι, σε ένα βαθμό ισχύει αυτή η πεποίθηση αλλά η στροφή κάποιων δρομέων προς αυτό το αγώνισμα χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία, ενέχει πολλούς κινδύνους και δεν μπορεί η ενασχόληση με αυτό το απαιτητικό αγώνισμα να γίνεται βασιζόμενη μόνο στην παραπάνω λογική.

Πολύ συχνά παρατηρείται το φαινόμενο να αγωνίζονται αθλητές και αθλήτριες σε όλες τις κατηγορίες (πολύ έντονο στα κορίτσια της Κ18) που δεν έχουν προετοιμαστεί στην τεχνική περάσματος εμποδίων και λίμνης και το αποτέλεσμα να είναι από αστείο έως τραγικά επικίνδυνο. Τα παραδείγματα πολλά, που σε κάποιες περιπτώσεις η επιλογή των στιπλ αποδείχτηκε επώδυνη και καταστροφική. Συχνά είναι και τα ατυχήματα, ειδικά στη λίμνη, πολλές φορές αρκετά σοβαρά. Οι χρονικές δε, απώλειες από τα περάσματα των εμποδίων είναι πολύ μεγαλύτερες από κάποιον που είναι τεχνικά σωστός.

Ο Θρύλος των στιπλ Γιώργος Παπαβασιλείου (8.45.8 το 1960).

Τα πιο συνηθισμένα λάθη που εντοπίζονται στην τεχνική τουπεράσματος των εμποδίων και της λίμνης του δρόμου με Φ.Ε. κατά τη διαδικασία εκμάθησής της είναι τα παρακάτω:

·Πέρασμα πολύ ψηλά πάνω από το εμπόδιο.

·Υπερβολική κάμψη του κορμού κατά το πέρασμα του εμποδίου.

·Επιβράδυνση του ρυθμού τρεξίματος πριν από το πέρασμα του εμποδίου ή της λίμνης.

·Υπερβολικό ύψος άλματος κατά τη διάρκεια του περάσματος της λίμνης.

·Προσγείωση στη λίμνη με τα δύο πόδια.

·Επιβράδυνση μετά το πέρασμα του εμποδίου ή της λίμνης.

Τι απώλειες παρουσιάζονται στα περάσματα εμποδίων και λίμνης

·Τα κριτήρια για την αξιολόγηση της τεχνικής περάσματος των Φ.Ε. δεν διαφέρουν από εκείνα των εμποδίων.

·Ειδικότερα για το δρόμο των Φ.Ε. σύμφωνα με τον Verdugo (2005), ένας δρομέας μέσου επιπέδου μπορεί να χάνει 1sec σε κάθε εμπόδιο και 3sec στη λίμνη. Ενώ σύμφωνα με τον Landa (2007), η τεχνική περάσματος του εμποδίου θεωρείται καλή ότανχάνεται 0,5secσε κάθε εμπόδιο και 2sec στη λίμνη.

·Για τους αθλητές υψηλού επιπέδου στο δρόμο των 3000m ο συνολικός χρόνος περάσματος των εμποδίων και της λίμνης κυμαίνεται από 25-28 sec ενώ για τους μέτριους αθλητές είναι περίπου 35sec. Ξέροντας το χρόνο που απαιτείται για το πέρασμα των εμποδίων και της λίμνης, μπορεί να εκτιμηθεί και η επίδοση του αθλητή στον δρόμο με Φ.Ε. Με βάση τα πιο πάνω, η διαφορά της επίδοσης μεταξύ των αθλητών υψηλού επιπέδου και των αντίστοιχων αθλητών μέτριου επιπέδου είναι περίπου 21sec.

·Εάν λοιπόν στην προσωπική επίδοση του αθλητή στον δρόμο των 3.000m προστεθεί ο χρόνος περάσματος των εμποδίων, προκύπτει η επίδοσή του.

·Παρότι δεν υπάρχουν στοιχεία για τις μικρότερες κατηγορίες η δική μου εκτίμηση που στηρίζεται στο γεγονός ότι οι νεαροί δρομείς δεν είναι τεχνικά ώριμοι και ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με τα εμπόδια, παρουσιάζουν μεγαλύτερες χρονικές απώλειες από τα περάσματα των εμποδίων.

·Επίσης εκτιμώ ότι οι γυναίκες, λόγω διαφοράς στη δύναμη, θα εμφανίζουν και αυτές μεγαλύτερες χρονικές απώλειες.

Προτάσεις για την τεχνική προετοιμασία των αθλητών στιπλ

·Το ιδανικό είναι η εκμάθηση εμποδίων να ξεκινάει από την Κ14.

·Η τεχνική εμποδίων να είναι σε σταθερή εβδομαδιαία βάση όλο τον χρόνο και όχι περιστασιακά μόνο πριν τον αγώνα.

·Η εκμάθηση του περάσματος της λίμνης να ξεκινάει με τρέξιμο και πέρασμα από ένα χαμηλό μποκ (για την Κ18 θα πρότεινα να ξεκινάνε από τα 60-65 εκ) που η προσγείωση θα καταλήγει σε ένα μαλακό υπόστρωμα (πχ χόρτο). Να υπάρχει σταδιακή προσαύξηση του ύψους μέχρι να φτάσει το ύψος του εμποδίου στηπλ, με έμφαση στον τρόπο προσέγγισης του εμποδίου της λίμνης αλλά και την προσγείωση μετά. Αν ο αθλητής-τρια εμφανίζει φόβο στο πέρασμα της λίμνης και αυτός επιμένει, τότε πρέπει να ξανασκεφτούμε το ενδεχόμενο ενασχόλησης με τα στηπλ.

·Διαλειμματική προπόνηση με εμπόδια προτείνεται να ξεκινάει περίπου δύο μήνες πριν τον αγώνα στόχο. Στην κατηγορία αντρών-γυναικών θα μπορούσε να ξεκινήσει και νωρίτερα λόγω αυξημένης δύναμης και εξοικείωσης με τα εμπόδια. Στην Κ20 και την Κ18 διαλειμματική προπόνηση με όλα τα εμπόδια και τη λίμνη θα πρέπει να γίνεται ελάχιστες φορές και με πολύ προσοχή.

·Η γενική ενδυνάμωση, ειδικά κορμού και ποδιών, παίζει μεγαλύτερο ρόλο στα στηπλ από τα υπόλοιπα δρομικά αγωνίσματα αντοχής, οπότε θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη σημασία. Επίσης, λόγω των πτώσεων από τα εμπόδια και της λίμνης, είναι σημαντικό να εκτελούνται (με πολύ φειδώ στην Κ18 και ειδικά στην Κ16) ασκήσεις έκκεντρες-πλειομετρικές με πολύ προσοχή στην εκτέλεση τους αλλά και στον αριθμό των επαναλήψεων.

Να πατάει κάποιος τα εμπόδια ή όχι;

Σίγουρα το πάτημα των εμποδίων είναι πιο ασφαλής επιλογή, ειδικά για αρχάριους ή μη ώριμους τεχνικά αθλητές, αλλά αυτό κοστίζει χρονικά. Είναι επιλογή του προπονητή να επιλέξει τον καταλληλότερο τρόπο υπερπήδησης των εμποδίων.

Η επιλογή του αγωνίσματος των στιπλ πρέπει να είναι μία συνειδητοποιημένη επιλογή, κρίνοντας από τα χαρακτηριστικά του αθλητή και τη διάθεση του να ασχοληθεί με αυτό. Η προετοιμασία του αθλητή για να τρέξει το αγώνισμα είναι πολύ σημαντική και αν δεν υπάρχει η γνώση εκμάθησης εμποδίων ή ζητήστε βοήθεια ή αποφύγετε το. ΔΕΝ πρέπει να είναι ευκαιριακή επιλογή με στόχο εφήμερα αποτελέσματα που πιθανό να αποβεί καταστροφικό.

(Φωτό 2)

(Φωτό 3)

Στα στιπλ όλα μπορούν να συμβούν. Η σωστή προετοιμασία μειώνει τις πιθανότητες να συμβεί η πτώση της 3^ης φωτό και αυξάνει αυτές του περάσματος της 2^ης φωτό.

Τα στιπλ ΔΕΝ είναι για όλους αλλά είναι ένα θεαματικό, ενδιαφέρον και διαφορετικό δρομικό αγώνισμα που αξίζει οι προπονητές αντοχής να το δουν με μεγαλύτερη συμπάθεια.

Λευτέρης Ραφαϊλάκης

Ομοσπονδιακός Προπονητής Αποστάσεων

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας