O πρώην επικεφαλής των αθλημάτων αντοχής στη Μεγάλη Βρετανία, Barry Fudge αρθρογραφεί στο lap25.com για την επιτυχία της χώρας στα αθλήματα αντοχής στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο.

Για πρώτη φορά μετά από 33 χρόνια, περισσότεροι από ένας Βρετανοί κατέκτησαν μετάλλια σε αγωνίσματα αντοχής στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Από το 1988, όπου η Μεγάλη Βρετανία κέρδισε 4 μετάλλια με 4 διαφορετικούς αθλητές, όλα αυτά τα χρόνια έχουν κερδίσει 7 μετάλλια με μόλις 2 αθλητές, τον Mo Farah και την Kelly Holmes. Μικροί αριθμοί σε σχέση με ορισμένα άλλα ολυμπιακά αθλήματα, αλλά πρέπει να αναφερθεί πως το να καταφέρει κάποιος να κατακτήσει μετάλλιο στον στίβο είναι πιο δύσκολο, λόγω των πολλών χωρών που λαμβάνουν μέρος. Αυτό γίνεται καθώς οι άνθρωποι μπορούν να τρέξουν σχεδόν οπουδήποτε, ακόμη και χωρίς παπούτσια και υπάρχει εύκολη πρόσβαση στο άθλημα.

 

Στο Τόκιο η Μεγάλη Βρετανία πήρε μετάλλια με την Laura Muir (1,500μ. — Ασημένιο), την Keely Hodgkinson (800μ. - Ασημένιο) and Josh Kerr (1,500μ. — Χάλκινο) κάτι το οποίο «μεταφράζεται» σε μία αύξηση της τάξης του 850% στους αθλητές ικανούς για διάκριση και κατάκτηση μεταλλίου σε σχέση με μία δεκαετία πριν. Ως επικεφαλής των δρομέων αντοχής στον βρετανικό στίβο το διάστημα 2013-2020, αυτός είναι ο λόγος που πιστεύω ότι υπήρξε επιτυχία στους πιο πρόσφατους Αγώνες.

Όταν ανέλαβα τον πρωταγωνιστικό ρόλο στα τέλη του 2013, η Μεγάλη Βρετανία ζούσε τη χρυσή εποχή του MoFarah, ο οποίος μόλις είχε κερδίσει τον 3ο Παγκόσμιο τίτλο του στη Μόσχα και ήταν ο διπλός Ολυμπιονίκης από τον προηγούμενο χρόνο. Έκανε το «double -double» κάτι που κανένας άλλος δεν έχει ξανακάνει στα αγωνίσματα αντοχής, οπότε όλοι θα μπορούσαμε να συγχωρεθούμε γιατί πιστεύαμε πως όλα ήταν σε έναν καλό «δρόμο». Μετά όμως από το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Μόσχας το 2013, άρχισα να εξετάζω την πορεία των ταλέντων και άρχισα να αναγνωρίζω ότι πιθανότατα δεν υπήρχε αρκετό ταλέντο μετά τον Mo Farah για να καλύψει το κενό που θα άφηνε όταν σταματούσε. Εγώ είχα κάνει το διδακτορικό μου στην Κένυα και την Αιθιοπία και ήξερα ότι η επιτυχία τους στην παγκόσμια σκηνή του αθλητισμού οφειλόταν εν μέρει σε ένα παιχνίδι αριθμών.

Σχήμα 1: Απλοποιημένη πορεία ταλέντων. Οι αθλητές της Ζώνης Μεταλλίων είναι σε θέση να τρέξουν τον καλύτερο χρόνο μιας σεζόν που ιστορικά απαιτείται για να κερδίσουν μετάλλια σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Οι αθλητές των Ολυμπιακών προδιαγραφών είναι ικανοί να προκριθούν στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ενώ οι τυπικοί ελίτ αθλητές είναι ικανοί να τρέξουν ένα χρόνο που θα τους κατατάσσει στους 10 πρώτους στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι αθλητές που είναι στα πρότυπα είναι σε θέση να τρέξουν ένα χρόνο που θα τους κατατάσσει στους κορυφαίους 100 στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Το σχήμα 1 εμφανίζει ένα απλοποιημένο μοντέλο μιας πορείας αθλητικών ταλέντων. Τυπικά παρουσιάζεται ως πυραμίδα καθώς το ανώτερο επίπεδο τείνει να είναι μικρότερο σε αριθμό από τα παρακάτω στρώματα. Δηλαδή, υπάρχουν πολύ λιγότεροι άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο που μπορούν να κερδίσουν μετάλλιο έναντι εκείνων που είναι ικανοί να μπουν στους κορυφαίους 100 στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Σχήμα 2: Τα δεδομένα της Μεγάλης Βρετανίας μεταξύ 1980-2013

Το Σχήμα 2 παρουσιάζει τον αριθμό των αθλητών σε κάθε επίπεδο για τους Βρετανούς δρομείς σε αγώνες από 800 μέτρα σε μαραθώνιο από το 1980 έως το 2013. Λαμβάνοντας υπόψη ένα τυπικό ποσοστό μετατροπής 15-20% των αθλητών της Ζώνης των Μεταλλίων σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, τα δεδομένα δεν ήταν πολύ καλά. 2-3 αθλητές της Ζώνης των Μεταλλίων ισοδυναμούν στην καλύτερη περίπτωση με 0-1 μετάλλιο. Έτσι, στην πραγματικότητα, η Μεγάλη Βρετανία ήταν τυχερή που είχε έναν σούπερ σταρ όπως ο Mo Farah για να (εγγυάται ουσιαστικά) σχεδόν 2 μετάλλια σε κάθε Πρωτάθλημα που λάμβανε μέρος.

 

Πάντως εγώ και ο Neil Black (ο προηγούμενος Performance Director της UKA) ήμασταν γνωρίζαμε ότι αυτό δεν θα διαρκέσει για πάντα και χρειαζόμασταν μια στρατηγική για να προσπαθήσουμε να κλείσουμε το χάσμα τα επόμενα χρόνια. Ένα έργο που γνωρίζαμε από την εμπειρία μας ότι δεν θα γινόταν από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά θα χρειαζόταν χρόνια για να πραγματοποιηθεί. Και το 2020 ήταν η χρονιά που αυτό έπρεπε να συμβεί. Το μέλλον του αθλήματος θα εξαρτάται από αυτό, όχι μόνο από οικονομική άποψη, αλλά και για να εμπνεύσει και να παρακινήσει την επόμενη γενιά των αθλητικών σταρ της χώρας.

Το 2013, η στρατηγική που θέσαμε για το πρόγραμμα των αθλητών αντοχής επικεντρώθηκε σε δύο κύριες πτυχές. Πρώτον, να αυξηθεί η πυκνότητα, το πόσο πολλοί αθλητές υπάρχουν και δεύτερον, να βελτιωθεί η υποστήριξη που παρέχεται στους αθλητές. Ο πρώτος στόχος βασίστηκε στη βασική φιλοσοφία ότι για να υπάρξουν περισσότεροι αθλητές στις ζώνες μεταλλίων στην κορυφή της πυραμίδας, θα πρέπει να υπάρχουν περισσότεροι αθλητές σε όλα τα επίπεδα και όχι μόνο στην κορυφή. Ο δεύτερος στόχος βασίστηκε στο ότι αναγνωρίσαμε πως πρέπει να βελτιώσουμε την υποστήριξη που παρέχεται σε αυτούς τους αθλητές εάν θέλουμε το μονοπάτι προς την επιτυχία να είναι βιώσιμο και προοδευτικό.

Τα χρήματα του Ηνωμένου Βασιλείου για τον αθλητισμό θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν μόνο σε λίγους εκλεκτούς (περίπου 10 αθλητές εκείνη την εποχή), αλλά με την οικονομική υποστήριξη του Μαραθωνίου του Λονδίνου, ξεκινήσαμε να επιτυγχάνουμε αυτούς τους στόχους επενδύοντας σε μεγάλο αριθμό ζευγαριών αθλητών και προπονητών σε ολόκληρο το μονοπάτι της πυραμίδας, πάντα με γνώμονα τους στόχους τους και την απόδοσή τους. Ταυτόχρονα, επιδιώξαμε επίσης να αναπτύξουμε την βρετανική προπονητική καθώς και τους πόρους των ασκούμενων, οι οποίοι υποστηρίζουν τους αθλητές. Τέλος, επικεντρωθήκαμε στη δημιουργία και υποστήριξη ευνοϊκών περιβαλλόντων για απόδοση. Συγκεκριμένα, εφαρμόσαμε μια στρατηγική υψομέτρου που παράγει τώρα σημαντικά κέρδη στην απόδοση των αθλητών μας.

Σχήμα 3: Τα δεδομένα πορείας της Μεγάλης Βρετανίας μεταξύ 1980-2021 (Το εθνικό επίπεδο μειώνεται το 2021 καθώς αυτός ο αριθμός υπολογίζεται συνήθως στο τέλος της σεζόν - απομένουν ακόμα 4-5 εβδομάδες - και πιθανότατα θα αυξηθεί).

Όπως φαίνεται στο σχήμα 3, η Μεγάλη Βρετανία έχει δει σημαντική ανάπτυξη σε όλα τα επίπεδα των αθλημάτων αντοχής. Η ανοδική πίεση που υπάρχει σε αυτού του επιπέδου τους αθλητές, έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός αθλητών στη ζώνη των μεταλλίων. Μια αύξηση 850%! Αυτό είναι υπερδιπλάσιο από τον αριθμό των αθλητών στις ακμές της δεκαετίας ’80 .

Επιπλέον, υπάρχει σχεδόν διπλάσιος αριθμός αθλητών που τρέχουν με Ολυμπιακά πρότυπα σε σύγκριση με την Ολυμπιάδα του 2012, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη ομάδα αντοχής σε αγώνες. Επιπλέον, υπάρχει σχεδόν διπλάσιος αριθμός αθλητών που τρέχουν σε ολυμπιακά επίπεδα σε σύγκριση με την Ολυμπιάδα του 2012, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να στείλουμε τη μεγαλύτερη ομάδα αντοχής σε Ολυμπιακούς Αγώνες, παρά τις αυστηρότερες προδιαγραφές του παγκόσμιου στίβου (που έχει σημαντική επίδραση και σε άλλες ομάδες αγώνων).

Σε πραγματικές συνθήκες αυτό σημαίνει ότι για να γίνει ανταγωνιστική ομάδα η Μεγάλη Βρετανία και να διεκδικεί συνεχώς μετάλλια πρέπει να γίνει μία από τις καλύτερες του κόσμου. Έτσι, εάν φτιάξεις ομάδα έχεις περισσότερες πιθανότητες να κερδίσεις μετάλλιο.

 

Ένα σημαντικό μέρος των κερδών έχει πραγματοποιηθεί στις μεσαίες αποστάσεις, γι' αυτό και οι δοκιμές αμφισβητήθηκαν τόσο έντονα σε αυτά τα γεγονότα φέτος. Στη συνέχεια κατακτήθηκαν τα μετάλλια στο Τόκιο, στις μεσαίες αποστάσεις. Αυτό στηρίζεται και από τις αρχές της δεκαετίας του 80’, όταν υπήρχε έντονος ανταγωνισμός στις μεσαίες αποστάσεις των ανδρών στο Ηνωμένο Βασίλειο, κάτι το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τα μετάλλια στα παγκόσμια πρωταθλήματα.

Έτσι, ενώ μπορεί να είναι εκπλήξεις από του πουθενά οι επιδόσεις των αθλητών μας στο Τόκιο, στην πραγματικότητα προέρχονται από ένα προσεκτικά εκτελεσμένο σχέδιο που ξεκίνησε πριν από 8 χρόνια.

Με την τρέχουσα γενιά αθλητών, σε όλα τα επίπεδα του αθλήματος, θα μπορούσαμε πραγματικά να έχουμε μία χρυσή γενιά για τους αθλητές αντοχής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Με γνώμονα αυτό, δεν αρκεί να έχουμε απλώς τους αριθμούς στην τρέχουσα επαγγελματική εποχή, όπως τους έχει η Κένυα και η Αιθιοπία. Τα περιθώρια είναι μικρά, ο ανταγωνισμός μεγάλος και αυτοί οι αθλητές και οι προπονητές τους χρειάζονται σημαντική υποστήριξη για να είναι επιτυχημένοι. Αρκετά χρήματα, επιστημονικοί πόροι και εμπειρία που θα τους βοηθήσουν να βρεθούν στην επόμενη Ολυμπιάδα, στο Παρίσι 2024.

Δεν εννοώ μόνο τους κορυφαίους αθλητές που θα υποστηρίξει η ομοσπονδία της χώρας, αλλά όπως φαίνεται και από τα παραπάνω, όλα τα επίπεδα των αθλητών χρειάζονται υποστήριξη. Με λιγότερα χρήματα στο άθλημα από όσο θυμάμαι (δηλαδή καμία υποστήριξη του Μαραθωνίου του Λονδίνου για μη χρηματοδοτούμενους αθλητές όπως πριν, ελάχιστη χορηγία για αθλητές καθώς και από την Ομοσπονδία). Πλέον είναι μεγάλο ζητούμενο να υπάρξει εμπειρία ελίτ αθλητών, ακόμα και σε διοικητικό επίπεδο στις ομοσπονδίες. Οι υπεύθυνοι πρέπει να κάνουν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει για να ανεβάσουν τον αριθμό μεταλλίων, ενώ παράλληλα να συνεχίσουν να δουλεύουν την ανάπτυξη του αθλήματος. Ο χρόνος θα δείξει αν το νέο μοντέλο και η ομάδα θα λειτουργήσουν. Ας ελπίσουμε ότι θα γίνει, διαφορετικά έχουμε μια χαμένη γενιά αθλητών.

Πηγή: lap25.com