Σαν σήμερα, 29 Μαρτίου, ο Σπύρος Λούης έγινε ο πρώτος χρυσός Ολυμπιονίκης στον Μαραθώνιο, στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Όπως είναι γνωστό, μέχρι τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896 το αγώνισμα δεν είχε διεξαχθεί ποτέ. Στην αρχαιότητα αγώνας δρόμου με την μεγαλύτερη απόσταση ήταν ο δόλιχος απόστασης 4.800μ.

Η πρόταση να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα των αγώνων της Αθήνας είχε γίνει από τον Γάλλο Μισέλ Μπρεάλ, ο οποίος είχε εμπνευστεί από τον άθλο του Αθηναίου οπλίτη, που είχε διανύσει την απόσταση ξεκινώντας από την πόλη του Μαραθώνα μέχρι στην Αθήνα για να αναγγείλει την νίκη των Αθηναίων στη μάχη του Μαραθώνα.

Ο Σπύρος Λούης γεννήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 1873 στο Μαρούσι από αγροτική οικογένεια και βοηθούσε τον πατέρα του που ήταν νερουλάς, κουβαλώντας νερό στις γειτονιές της περιοχής του.

Στους πρώτους πανελλήνιους - προκριματικούς αγώνες για την συγκρότηση της Ολυμπιακής Ομάδας νικητής ήταν ο Χαρίλαος Βασιλάκος με 3 ώρες,18 λεπτά και στον δεύτερο προκριματικό αγώνα νικητής ήταν ο Ι. Λαυρέντης. Ο Λούης όμως συμπεριλήφθηκε στην ομάδα με παρέμβαση από το συνταγματάρχη Παπαδιαμαντόπουλο, διοργανωτή των προκριματικών, που γνώριζε το ταλέντο και τις αντοχές του από τη στρατιωτική του θητεία (1893-1895).

Στον πρώτο Μαραθώνιο των Ολυμπιακών της Αθήνας 10/4/1896 (29 Μαρτίου παλαιό ημερολόγιο) η απόσταση ήταν 40χλμ, η εκκίνηση δόθηκε από τον Μαραθώνα και ο τερματισμός ήταν μέσα στο Καλλιμάρμαρο Παναθηναϊκό Στάδιο. Αφέτης ήταν ο συνταγματάρχης Παπαδιαμαντόπουλος και στην γραμμή της εκκίνησης πήραν θέση 13 Έλληνες και 4 ξένοι δρομείς.

Ο Λούης τερμάτισε σε χρόνο 2 ώρες 58.50 και ήταν σε ηλικία 24 ετών. Η υποδοχή στο στάδιο του Σπύρου Λούη ήταν συγκλονιστική και μέχρι την είσοδό του τα συναισθήματα ανάμικτα. Οι πληροφορίες ότι προηγείται ο Γάλλος Λερμιζιό είχαν γεμίσει απογοήτευση τους θεατές. Ο Γάλλος δρομέας εγκατέλειψε στη συνέχεια στο 32ο χιλιόμετρο και επικεφαλής στην κούρσα τέθηκε ο Αυστραλός Φλάκ ο οποίος στα επόμενα χιλιόμετρα εγκατέλειψε κι αυτός.

Ο Σπύρος Λούης που στο μεταξύ είχε αρχίσει να μειώνει τη διαφορά με τον Αυστραλό, πέρασε στην πρώτη θέση.

Το ηθικό του κόσμου που βρισκόταν στο Στάδιο αναπτερώθηκε με την είδηση που μετέφερε έφιππος - αγγελιαφόρος στο Στάδιο ότι προηγείται Έλληνας το Στάδιο δονήθηκε από την ιαχή "Ελλην-Ελλην".

Ο Λούης μπήκε πρώτος στο Στάδιο και τον υποδέχτηκε πλήθος κόσμου μαζί με τον διάδοχο του θρόνου Κωνσταντίνο και τον πρίγκηπα Γεώργιο. Κατέκτησε ασημένιο μετάλλιο (αυτή ήταν η απόφαση της ΔΟΕ τότε) και βαρύτιμο κύπελλο ενώ ο δεύτερος Χαρίλαος Βασιλάκος χάλκινο (3 ώρες, 18 λεπτά.) και τρίτος (χωρίς απονομή και μετάλλιο τότε) ο Ούγρος Κέλνερ (3 ώρες 06.35)

Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες ο Λούης έζησε μια ήρεμη ζωή στο Μαρούσι ως αγρότης, ως φύλακας στον σιδηροδρομικό σταθμό Μαρκοπούλου και ως τοπικός αστυνομικός και δεν πήρε άλλοτε μέρος σε άλλο αγώνα.

Τελευταία δημόσια εμφάνισή του ήταν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936 όταν προσκλήθηκε ως τιμητικά φιλοξενούμενος από τους διοργανωτές όταν οργανώθηκε για πρώτη φορά λαμπαδηδρομία.

Ο Σπύρος Λούης έγινε θρύλος! Το όνομά του συνδέθηκε με πλήθος ιστορίες και περιστατικά, ονοματοθεσίες δρόμων, πλατειών, συλλόγων, στην Ελλάδα και σε όλον τον κόσμο. Πέθανε στις 26 Μαρτίου 1940.

Οι εικασίες για νίκη του Βασιλάκου αντί του Λούη

Υπάρχουν αρκετές φήμες αμφισβήτησης της πρώτης θέσης του Λούη και αντ’ αυτού Ολυμπιονίκης θα έπρεπε να ήταν ο Βασιλάκος. Όμως ιστορικά δεν τεκμηριώθηκε κάτι τέτοιο και τα αποτελέσματα παραμένουν ως έχουν.

Αντιθέτως όμως υπήρξαν καταγγελίες για την τρίτη θέση του άλλου Έλληνα Σπύρου Μπελόκα ο οποίος στη συνέχεια ακυρώθηκε (χρησιμοποίησε κάρο στη διαδρομή).