Ο κλασικός αθλητισμός θεωρείται ο «βασιλιάς» των σπορ και ο χαρακτηρισμός αυτός δεν είναι καθόλου τυχαίος. Μπορεί το ποδόσφαιρο να είναι το πιο δημοφιλές άθλημα, όμως ο στίβος αποτελεί τη βάση για κάθε άλλο άθλημα. Το πιο ξεχωριστό κομμάτι του όμως είναι η ποικιλία που διαθέτει. Το γεγονός ότι περιλαμβάνει ένα μεγάλο αριθμό αγωνισμάτων, τα οποία με τη σειρά τους είναι χωρισμένα σε τρεις κατηγορίες (δρομικά, άλματα, ρίψεις) είναι από μόνο του εντυπωσιακό.

 

Ο κλασικός αθλητισμός έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα, ενώ με την πάροδο των χρόνων εξελίχθηκε και σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο αγαπημένα αθλήματα παγκοσμίως. Αξίζει όμως τον κόπο να δούμε πως οι αρχαίοι Έλληνες εμπνεύστηκαν και στήριξαν τα αγωνίσματα του στίβου. Ξεκινάμε τη… διαδρομή με τα δρομικά αγωνίσματα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν, το αγώνισμα του δρόμου είναι ίσως η αρχαιότερη μορφή αθλητικού συναγωνισμού, η οποία χάνεται σε βάθος τριών χιλιάδων ετών και πλέον. Για την ακρίβεια είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί ο χρόνος που μπήκε στη ζωή των ανθρώπων. Στην αρχαιότητα, τα παιδιά διδάσκονταν από μικρή ηλικία τις τεχνικές και τη φιλοσοφία του δρόμου, αγωνίσματος που καθιερώθηκε ως βασικό στοιχείο της εκπαίδευσής τους.

Στους 41 πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες το μόνο αγώνισμα που γινόταν ήταν ο στάδιος δρόμος (ή αλλιώς «στάδιον» ή «δρόμος»). Μάλιστα ο νικητής στο «στάδιον» έδινε το όνομά του στην Oλυμπιάδα. Αργότερα προστέθηκαν κι άλλα δρομικά αγωνίσματα. Πιο συγκεκριμένα αυτά ήταν τα εξής:

Στάδιον (δρόμος ταχύτητας ενός σταδίου, περίπου 200 μέτρων).

Δίαυλος (δρόμος ταχύτητας 2 σταδίων, περίπου 400μ.).

Δόλιχος (δρόμος ημιαντοχής-αντοχής με μήκος που διέφερε από αγώνα σε αγώνα, αφού αναφέρονται δόλιχοι δρόμοι από 7-24 στάδια, περίπου 1.400-4.800μ.).

Oπλίτης δρόμος (δρόμος ημιαντοχής μήκους 2-4 σταδίων, περίπου 400-800μ.).

Ίππιος δρόμος (δρόμος ημιαντοχής μήκους 4 σταδίων, περίπου 800μ.).

 

Εκτός από τα παραπάνω, διάφορα αγωνίσματα δρόμου διεξάγονταν σε γιορτές. Για παράδειγμα, στα Hραία, στα οποία έτρεχαν μόνο γυναίκες και γίνονταν εντός του σταδίου της Ολυμπίας κάθε τέσσερα χρόνια ανεξάρτητα από τους Oλυμπιακούς Aγώνες.

Στην αρχαιότητα, υπήρχε ένας κώδικας τιμής που ακολουθούσαν όλοι οι αθλητές. Αυτός ο κώδικας αποτελούνταν από κάποιες βασικές αρχές. Αυτές οι αρχές δεν επέτρεπαν στους αθλητές να εμποδίζουν τους αντιπάλους σπρώχνοντας, χτυπώντας ή κρατώντας τους και πάνω από όλα επέβαλλαν στους αθλητές να απέχουν από τη δωροδοκία ή τη μαγεία. Όταν ένας αθλητής χρησιμοποιούσε τρόπους, οι οποίοι δεν ήταν σύμφωνοι με αυτόν τον κώδικα, οι Ελλανοδίκες (οι κριτές της εποχής εκείνης), τον απέβαλλαν αποκλείοντάς τον από τους αγώνες.

Κάποτε, οι δρομείς φορούσαν ένα κομμάτι ύφασμα γύρω από τη μέση τους. Αυτό αργότερα εγκαταλείφθηκε και οι αθλητές έτρεχαν εντελώς γυμνοί. Μοναδική εξαίρεση αποτελούσε ο οπλίτης δρόμος, στον οποίο οι αθλητές φορούσαν κράνος, κνημίδες και ασπίδα, όπως στον πόλεμο, ενώ σε μεταγενέστερες Oλυμπιάδες έφεραν μόνο ασπίδα.

Οι αθλητές ξεκινούσαν από την όρθια θέση με το ένα πόδι λίγο πιο μπροστά από το άλλο, με το σώμα να κλείνει λίγο προς τα εμπρός και με τα γόνατα ελαφρά λυγισμένα. Το σημείο στο οποίο οι αθλητές τοποθετούσαν τα πόδια τους ονομαζόταν βαλβίς. Οι αθλητές έπαιρναν τη θέση τους μετά από κλήρωση και μπροστά τους υπήρχε μια άσπρη γραμμή την οποία δεν έπρεπε να πατήσουν. Στην αρχή οι αθλητές ξεκινούσαν με το παράγγελμα του αφέτη. Επειδή μερικοί αθλητές μπορούσαν να κερδίσουν λίγο στην εκκίνηση σε βάρος των άλλων επινοήθηκαν μόνιμες γραμμές χαραγμένες πάνω σε πλάκες στις οποίες οι αθλητές τοποθετούσαν τα πόδια τους. Στις πλάκες αυτές υπήρχαν και σανίδες οι οποίες εμπόδιζαν τους αθλητές να ξεκινήσουν νωρίτερα. Οι σανίδες αυτές συνδέονταν με σχοινιά τα οποία κρατούσε ο αφέτης. Όταν ο αφέτης άφηνε ταυτόχρονα τα σχοινιά, δηλαδή έπεφτε η ύσπλιγγα, οι σανίδες έπεφταν συγχρόνως και οι αθλητές ξεκινούσαν όλοι μαζί.